گروهی از دانشمندان در دانشگاه کالیفرنیا برکلی مقاله‌ای منتشر کرده‌اند که نشان می‌دهد اصابت یک سیارک (یا دنباله‌دار) در دریای کارائیب در حدود ۶۶ میلیون سال پیش فعالیت آتشفشانی را در قسمت هند امروزی افزایش داده و موجب بروز فاجعه در طرف دیگر زمین شده است.

سهمگین‌پنجه یا دینونی (نام علمی: Deinonychus) که در فرهنگ عامه با نام رپتور نیز شناخته می‌شود، یک سرده از دایناسورهای گوشت‌خوار تروپود متعلق به خانواده دونده‌خزندگان است. از این سرده یک گونه با نام دینونی آنتی‌روهوپس شناسایی‌شده که در اوایل دوره کرتاسه بین ۱۱۵ تا ۱۰۸ میلیون سال پیش در آمریکای شمالی زندگی می‌کرد. سنگواره‌های دینونی تا کنون در ایالات‌های مونتانا، یوتا، وایومینگ و اکلاهما در کشور ایالات متحده آمریکا کشف شده‌است.

دینونی یک دایناسور ددپا با جثه متوسط است که می‌توانست تا ۳٫۴ متر طول و حدود ۱۰۰ کیلوگرم وزن داشته باشد. مانند سایر ددپایان دینونی نیز بر روی دوپای خود گام برمی‌داشت و استخوان‌های آن به منظور کاهش وزن بدن توخالی بودند. ظاهر دینونی تا حدودی زیادی شبیه به پرندگان اولیه مانند آرکئوپتریکس بود و در اصل این جانور از خویشاوندان نزدیک پرندگان امروزی محسوب می‌شود. دندان‌های این دایناسور تیز و چاقومانند بودند اما آرواره آن ضعیف بوده و تصور می‌شود که دینونی برای کشتن طعمه‌های خود به پنجه‌های تیز دست‌ها و پاهایش متکی بوده‌است. دستان دینونی بلند و دارای سه انگشت ناخن‌دار بودند و در هر پای این دایناسور نیز یک پنجه خمیده و داسی‌شکل وجود داشت. اگرچه از سنگواره‌های دینونی تا کنون آثاری از پر به دست نیامده اما از آنجایی که نیاکان و خویشاوندان نزدیک دینونی پردار بوده‌اند بنابراین این دایناسور نیز می‌بایست دارای شکلی از پر بر روی بدن خود بوده باشد.

قیانوس‌های امروزی می‌توانند محل خطرناکی برای انسان باشند زیرا در آن انواع ماهیان گوشت‌خوار، نهنگ، انواع هشت پاها و ه‌ها زندگی می‌کنند. با این حال، بدون توجه به آنچه که در اعماق اقیانوس‌ها پیدا کنیم هیچ کدام به اندازه موجودات دریایی ماقبل تاریخ ترسناک نیستند. مانند ه‌های غول پیکر و نهنگ‌ های گوشت‌خوار عظیم الجثه که برای بسیاری از این هیولاها انسان تنها یک غذای مختصر است.

مازندران دارای بیشترین جنگل‌های عصر دایناسورها

مدیرکل میراث فرنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران اظهار کرد: بیشترین لکه های جنگل های هیرکانی در سه استان شمالی جهت ثبت در یونسکو، در استان مازندران قرار دارد. 

به گزارش ایسنا، سیف الله فرزانه اظهار کرد: مناطقی چون حوزه 46 کجور، منطقه حفاظت شده خشکه داران، سری تولیدی غیر چوبی شورآب، منطقه جنگلی دمبان، منطقه جنگلی سری 1و2 لنگر، سنگده، اشک، جنگلهای حوزه فریم الندان – ایلال- بولا، جنگلهای واز، جنگلهای الیمستان آمل و جنگلهای تیرتاش و چناربن از جمله جنگل های هیرکانی است که توسط سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری به سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور معرفی شده است.

وی تصریح کرد: در مجموع تعداد 12 سایت در سه استان گیلان، مازندران و گلستان با همکاری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، سازمان محیط زیست، سازمان جنگلها و مراتع و دانشگاه تربیت مدرس برای ثبت در لیست میراث جهانی یونسکو پیشنهاد شده که از این تعداد 6 منطقه در استان مازندران قرار دارد.

فرزانه با اشاره به انتخاب 6 منطقه بولا، الیمستان، واز، کجور، خشکه داران و چهارباغ  جهت ثبت در یونسکو افزود: سایت بولا نمونه بارزی از جنگل‌های راش هیرکانی است که تحت تاثیر مستقیم اقلیم نیمه مرطوب هیرکانی و نیمه خشک ایران و تورانی قرار دارد؛ شیب‌های تند، جنگل های بکر و مناطق دست نخورده و دور از دسترس این سایت زیستگاه مناسبی است که طبق نظر کارشناسی قابلیت ثبت در آثار ملی جهانی را دارد.

وی به شناسایی طیف وسیعی از رویشگاه های کوهستانی، جنگلی، صخره‌ای، رودخانه‌ای و مرتعی در منطقه الیمستان اشاره کرد و یادآور شد: وجود پستی بلندی‌های فراوان، منابع آبی متنوع، پوشش گیاهی انبوه، جنگل‌های راش از میانبند تا ارتفاعات جنگل‌های هیرکانی، شناسایی حدود 237 گونه گیاهی و وجود گونه‌های هیرکانی و جانوری از شاخص‌های منطقه و از جهت ثبت است.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران به منطقه کجور و خشگداران نیز به عنوان مناطق انتخابی اشاره و اظهار کرد: سایت چهارباغ محل تقاطع دو رویشگاه هیرکانی و ایران و تورانی است و به دلیل تنوع ارتفاعی، پوشش گیاهی منطقه تنوع وسیعی از گونه‌های درختی، درختچه‌ای و علفی را تشکیل می‌دهند. مناطق بکر و دست نخورده و گونه‌های گیاهی و جانوری نادر از مشخصات بارز این منطقه است.

به گزارش ایسنا، جنگل‌های هیرکانی یکی از منحصربه ‌فردترین نوع جنگل‌ها در دنیا  هستند و تنها جنگلهای  باقیمانده از دوران ژوراسیک (عصر دایناسورها) در کره زمین بوده و 98 درصد میزان پوشش آن نیز در شمال ایران است، این جنگل ها مانند نوار سبزی به طول 850 کیلومتر از جلگه گرگان تا قسمتی از کشور آذربایجان کشیده شده‌اند.

معمولا هنگامی که صحبت از دایناسورهای گوشت‌خوار عظیم‌الجثه به میان می‌آید،  تایرانوساروس  (Tyrannosaurus) یا  تی-رکس  (T-rex)، به عنوان بزرگ‌ترین درنده‌ای که پا بر روی زمین گذاشته، نام برده می‌شود. شاید محبوبیت و کثرت استخوان‌های کشف شده از این دایناسور را بتوان عامل اصلی این موضوع دانست. به هر حال، این شرایط تنها تا دهه‌ی ۹۰ میلادی واقعیت داشت و از اواسط این دهه، فسیل‌های جدیدی در جنوب قاره‌ی آمریکا و همچنین در آفریقا کشف شد و موجوداتی بزرگ‌تر و به مراتب ترسناک‌تر از تی-رکس به لیست دایناسورهای گوشت‌خوار اضافه شد. متاسفانه امکان بازیابی اسکلت کامل این دایناسورها به دلیل از بین رفتن بیشتر قسمت‌هایشان وجود نداشت و همین موضوع باعث شده تا سایز نهایی آن‌ها، تقریبی و با توجه به سایز جمجمه‌ی آن‌ها تخمین زده شود.

در ادامه، به معرفی بزرگ‌ ترین دایناسورهای گوشت‌خوار کشف شده تا به امروز می‌پردازیم.